حسین بن علی بن ابی طالب علیه السلام، مشهور به اباعبدالله و سیدالشهداء ( 4ق- 61ق)، امام سوم شیعیان است که در واقعه عاشورا به شهادت رسید. او بعد از برادرش امام حسن علیه السلام، ده سال امامت را بر عهده داشت. دوره امامت امام حسین علیه السلام با حکومت معاویه هم زمان بود. بنابر گزارش های تاریخی، امام حسین علیه السلام در مواردی به عملکرد معاویه سخت اعتراض نموده است، من جمله بعد از کشته شدن حُجْر بن عَدِی نامه ای توبیخ آمیز برای وی نوشت و در ماجرای ولایت عهدی یزید نیز از قبول بیعت پرهیز کرد و در سخنانی در حضور معاویه و دیگران، این مبادرت معاویه را نکوهید و یزید را فردی نالایق خواند.

ویژگیهای شخصیتی امام حسین علیه السلام 

فروتنی و تواضع

امام حسین (ع) مانند جد بزرگوارش در فروتنی و تواضع اسوه حسنه و الگو برای جهانیان بود؛ چنان که در تفسیر عیاشی مذکور است: حسینعلیه السلام بر جمعی از مساکین بگذشت که عبای خویش را بر زمین گسترده و مشغول خوردن نان خشکی بودند، حضرت را دعوت به نشستن و خوردن غذای خود نمودند، امام حسین فورا دعوت آنان را اجابت نمود و مشغول خوردن نان آنان شدند و فرمودند:( ان الله لا یحب المستکبرین) بدرستی که خدا متکبران را دوست ندارد و سپس فرمود: من دعوت شما را پذیرفتم شماهم دعوت مرا اجابت کنید و آنان را با خود به خانه برد و همسر خود رباب را فرمود: آنچه ذخیره کرده ای بیاور، و ایشان را ضیافت و انعام فرمود. 

قاطعیت

یکی از صفت های بارز و سجایای اخلاقی حسین علیه السلام ارادة قوی و عزم راسخ و تصمیم قاطع آن بزرگ مرتبه است که این خصلت را از جد گرامی محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله به ارث برده است که حضرت محمد (ص) با این قاطعیّت بود که توانست مسیر تاریخ و معنای زندگی و ملاک ارزش ها را تغییر دهد و یک تنه دربرابر همه قدرت های شیطانی که می خواستند از گفتن کلمه الله جلوگیری کنند ایستاد.

شرم و حیا

امام حسین علیه السلام هنگام بخشش به سائل دچار شرم و حیا می شدند و بر او رقت می کردند. داستان یک عرب بیابان نشین که از امام حسین ع ضمن خواندن ابیاتی درخواستی کرد، از آن جمله است. حضرت وارد خانه شدند و چهار هزار درهم در عبایشان پیچیدند و آن را بخاطر حیا از سائل از شکاف در منزل به او دادند و گفتند:« بگیر، من از تو معذرت می خواهم که درصورتی که در آینده مال و ثروتی بدست آوردیم، ابر رحمت ما بر تو خواهد بارید؛ ولی چه کنم که زمانه متحول است و ما از مال و دنیا اندکی داریم.»